Spark

Dit ontwerp geeft antwoord op een ambitieus pedagogisch project binnen een veelzijdige ruimtelijke context. Met een eenvoudig gebaar laten we daarbij vooral de kwaliteiten van het terrein spreken met een architectuur die inspeelt op specifieke en diverse omgevingselementen. 

Het terrein aan de dorpsrand van Zellik, biedt uitzicht op de grootstad en loopt af naar het Molenbeekdal met aan de overliggende flank bedrijvigheid en E40. We zien de veelheid aan verschillende sferen als een troef voor een gediversifieerde buitenruimte waartussen we het gebouw secuur inpassen.

Ook het gebouw zelf is complexloos: een eenvoudig compact volume brengt binnenin de boeiende relaties van het opgegeven ruimtelijk programma aan het licht. Met een architectuur van verschaalde, maar herkenbare elementen willen we de leerlingen binnen een veilige, huiselijke sfeer een rijk parcours bieden.

We bouwen een eenvoudig, balkvormig gebouw evenwijdig aan de straat en haaks op de aflopende topografie. Door dit volume teruggetrokken op het terrein in te planten, behouden we een open zicht op de vallei en de stad in de verte vanuit de straat, vanop de speelplaats en vanuit de bestaande woningen. Het balkvormige gebouw verdeelt het terrein in een open, buurtgerichte buitenruimte aan de straatzijde en een wildere tuinzijde achteraan. De achterzijde biedt de kinderen een heel andere omgeving om in te spelen. We zetten volop in op dit contrast: de voorzijde vertrapt haaks op het gebouw met afwisselend aangelegde vlakke stroken. De achterzijde is wilder, laat zich trager ontdekken en biedt ook plekken van rust.

Het uitgangspunt is ontstaan door de reflectie op de leefwereld van de kinderen die vandaag de school bevolken: 70% van hen is afkomstig uit de directe (sub)urbane omgeving en voor hen willen we een complementaire leef- en leerwereld maken die open en wijds is en een nieuwe ruimtelijkheid aanreikt. Het ontwerp openbaart zich initieel als een uitvergroot huis/villa met voortuinstrook en een echte tuin aan de achterzijde. Het heeft een huiselijke gevel, zij het met uitvergrote en dus opvallende elementen. Het wil herkenbaar zijn op een kindse wijze. Het wil tot de verbeelding spreken door ogenschijnlijk complexloze zetten.

Dit 'typologische huiselijke spel' van het exterieur wordt gecombineerd met een binnenwereld die eerder landschappelijk is en waarin kinderen dagelijkse ontdekkingen doen, maar naarmate ze opgroeien ook een tragere ontdekkingstocht doorheen het gebouw maken met telkens andere relaties ten opzichte van de buitenwereld. Alles weg van de kamerlogica of klassenlogica. De leerlandschappen vormen geen eilanden, maar lopen visueel in elkaar over. De routing van het ene landschap naar het andere volgt de ontwikkeling van het kind en spint zich een weg naar hoger (met uitzicht op de Grote Stad).

Het gelijkvloers organiseert zich als een logische aaneenschakeling van de grote, gemeenschappelijke programmaonderdelen: het hoofdatrium, de turnzaal en het kleuteratrium in de kleuterzone die wat gebufferd wordt van de grotere kinderen door een centraal gepositioneerd logistieke zone. Turnzaal en hoofdatrium staan zij aan zij en kunnen tezamen een breed gebruik kennen. De kleuterzone ligt net iets verder waardoor de allerkleinsten een beetje hun eigen wereld krijgen.

Rondom de grotere ontmoetingsruimtes worden de verschillende leerlandschappen gewikkeld. De eerste graad is een duplexruimte die zowel met de kleuterzone als met de grotere kinderen op de verdieping kan aansluiten. Hierbij is duidelijk voorrang gegeven aan een zo groot mogelijke grondgebondenheid van zowel kleuters als eerste leergroep, zonder hierbij de compactheid of problematiek van verhuisbewegingen uit het oog te verliezen. De tweede en derde graad zijn vanuit het hoofdatrium met de tribunetrap te bereiken. Dit leerlandschap neemt de hoogste positie in het gebouw in en biedt de grotere kinderen op zoveel mogelijk plekken interessante perspectieven op de binnen- en buitenruimtes. Door centraal het balkvolume wat in te snoeren ontstaat vooraan een groot terras als buitenklas die de inkomluifel accentueert en zichten biedt op de speelplaats/buurtplein.